menu


.... wederzijds geven en nemen ... (Bente Pünther, Noorwegen)

Een openbaar geheim:
de moderne landbouw is een onhoudbaar systeem

Op grond van economische keuzes, van zorgeloos vertrouwen in een grootschalig exportverdienmodel met een hierarchisch beleid, en onderzoek van de Wageningse Universiteit is Nederland tot een rijk transportland geworden. Het land is efficiënt ingericht, heeft hierbij veel aan schoonheid en eigenheid verloren. Aan de natuur en de mensen is zo veel schade toegericht, dat jong en oud inzien dat het zo niet verder kan.

De remmende krachten zijn financiële belanghebbenden, die vaak nauwelijks band met de locatie hebben, en op slimme wijze van tekortkomingen in de wetgeving en bestuurlijke regelgeving gebruik maken. Ook conservatieve / financiële krachten in de wetenschap hebben een sterke invloed op het tempo van ontwikkelingen.

De Wetenschappelijke Raad voor Integrale Duurzame Landbouw en Voeding kwam met het rapport Gezondheid in drievoud, waarmede het begrip gezondheid gemunt wordt als nieuw paradigma (2021):

RIDLV_Rapport-sept2021_Gezondheid_in_Drievoud.pdf

Achterlopende voedingswetenschap als remmende kracht

Het achterlopen van de voedingswetenschap bij de snelle ontwikkelingen, komt de gevestigde voedingsindustrie goed uit. In de jaren ´70 en ´80 stak Unilever onderzoeksgeld in Becel, dat op wetenschappelijk bewezen wijze (samenwerking met de voedingsafdeling in Wageningen) goed voor hart en bloedvaten zou moeten zijn.

Hun huidige pijlers zijn o.a.: "Mensen helpen de voedingskundige voordelen van onze producten te begrijpen. Producten ontwikkelen die inspelen op het feit dat mensen alleen eten waar ze van genieten" "Al onze merken hebben één ding gemeen: ze helpen u meer uit het leven te halen." "We verkopen meer dan 400 merken in 190 landen over de hele wereld. Onze merken dragen op een positieve manier bij aan de wereld en gezamenlijk dragen zij bij aan ons doel: duurzaam leven tot gemeengoed maken."

ir-q4-2022-full-announcement.pdf

De winst is jaarlijks in biljoenen. Als Unilver jaarlijks bijv. 3 procent investeert in een duurzame, lokale landbouw, is er over 10 jaar in 190 landen een veel gezondere leefomgeving en kunnen de mensen veel gezondere levensmiddelen genieten. Als andere duurzaamheidsclaimende megabedrijven meedoen in investeren in biologische landbouw, komt wereldvrede en welzijn veel dichter bij.

Nederlandse landbouw was in 1950 productiever

"Je hoort vaak dat de Nederlandse landbouw zo efficiënt is. Maar dat is gewoon niet waar. Mijn onderzoek laat zien dat de stijging van de opbrengsten in de landbouw sinds 1950 klein is (slechts 12 procent), terwijl de input enorm is gestegen: ruim 600 procent.

Vooral het indirecte gebruik van energie, arbeid en land is gegroeid. Ik heb alle input en output omgerekend naar energie. In 1950 leverde de landbouw net iets meer energie op dan erin was gestopt. In 2015 is de input per hectare ruim zes keer zo hoog als de output. De landbouw heeft dus zes eenheden energie nodig om één eenheid energie te produceren. Hoe kun je dat efficiënt noemen?”

Meino Smit, interview in Dynamisch Perspectief

“De doodsteek voor de bubble van de [Nederlandse landbouw als] wereldspeler is waarschijnlijk de precieze doorrekening die Meino Smit in zijn studie 'De Duurzaamheid van de Nederlandse landbouw' (2018) heeft gemaakt van alle op papier beschikbare kosten van de opbrengst van een hectare beheerd volgens intensieve landbouw. Wanneer je het indirecte landgebruik, de indirecte arbeid, de indirecte energie, het indirecte water etc. berekent, dan zie je dat de Nederlandse landbouw minder productief is 2020 dan in 1950. Het is nu tijd voor grote veranderingen.”

Michiel Korthals, hoogleraar Filosofie, BNNVara, 8/3/2020

Bronnen:

Interview-boer-Meino-Smit---Vrij-Nederland-no-11---2022-.pdf

Meino-Smit-over-zijn-plannen-voor-een-duurzame-landbouw_-We-hebben-vijf-keer-zo-veel-boeren-nodig.pdf

Interview-Meino-Smit-BD-Grondbeheer-2.pdf

Het boek van Meino Smit "Naar een duurzame landbouw in 2040, Een nieuw perspectief" is in 2022 uitgegeven. De publicatie is tot stand gekomen dankzij een bijdrage van het Willy Schilthuis Fonds van de BD-Vereniging en de Triodos foundation.

"We exporteren 95,6 miljard aan landbouw gerelateerde producten, maar we importeerden 67,1 miljard. De netto-export is dus minder dan 30 miljard. Nog veel, maar voeden we daarmee de wereld? Nou nee.

Duitsland, België, Frankrijk en Groot-Brittannië nemen 54 procent van alle Nederlandse agrarische export af. Niet bepaald volken die zouden omkomen zonder ons voedsel. We hebben ons handelsoverschot in de landbouw te danken aan onze Europese export. Naar de rest van de wereld exporteren we vrijwel net zo veel als we er landbouwproducten uit importeren. Dus van de wereld voeden is geen sprake."

Hoe zit het met arbeid?

"Hoezo energieslurpende methodes, terwijl door meer handen in de landbouw veel milieuvriendelijker geteeld kan worden", is een van de conclusies in het proefschrift van Meino Smit uit 2018

‘Het aantal werkers in de landbouw is sinds 1950 met bijna 80 procent afgenomen. De arbeid in de toelevering aan de landbouw is sinds 1950 bijna verdubbeld. Dat betekent dat de arbeidsproductiviteit veel minder is gestegen dan uit de statistieken blijkt. Bovendien wordt een deel van deze indirecte arbeid in het buitenland verricht tegen soms zeer lage lonen en onder slechte arbeidsomstandigheden.

‘En kijk je naar het energiegebruik, dan blijkt dat we voor elke eenheid energie die we in 1950 in de landbouw stopten 1,2 eenheden terugkregen. Nu oogsten we voor 1 eenheid energie aan input nog maar 0,44 eenheid output.

Al die extra stallen, mechanisatie, mineralen en bestrijdingsmiddelen waar veel energie ingaat, hebben een enorme impact op het milieu gehad.

De landbouw scheept ons op met allerlei milieu- en maatschappelijke kosten die nooit zijn meegerekend in de zo geroemde productie en exportcijfers.’

Per saldo – als je alle inputs en maatschappelijke kosten meerekent – is de opbrengst per hectare in mijn model groter dan die van het huidige landbouwsysteem. Bovendien is de landbouw dan natuurrijk, landschappelijk mooi en biedt het waardevol werk aan meer dan 500.000 mensen.’

Proefschrift van ex-voorzitter BD Grondbeheer

De Wageningse ingenieur Meino Smits is op zijn 45ste jaar begonnen akkerbouwer te zijn en biodynamisch te werken.

Van 1999 tot 2020 was hij voorzitter van BD Grondbeheer. In zijn proefschrift pleit hij voor een beschermde status van landbouwgrond.

de_duurzaamheid_van_de_nederlandse_landbouw-wageningen_university_and_research_449448.pdf

Voor betere leesbaarheid: klik op de afbeelding

Home · contact · Een Klaar Zicht © 1995 - 2024